Hannibal Hektor
‘Zieken’bezoek
De deur van de psychiatrische afdeling lijkt op een kluisdeur van de nationale bank.
Ik moet aan Hannibal Lecter denken.
Ik bel aan en een stem antwoord “Oriste*?”
“Ik kom Hektor bezoeken”
Hektor heeft mij de dag ervoor gebeld om te vertellen dat de politie hem op verzoek van zijn moeder heeft opgepakt en op laten nemen. Dit is zijn derde dag dus.
Aan de andere kant van de deur wordt er een enorme hendel overgehaald om mij binnen te laten. Ik stap in een typische ziekenhuis gang. en volg de verpleegster. Het ruikt er niet naar antiseptica maar bedompt en naar zweet. Aan het eind van de gang bevindt zich de receptie. Een stukje verderop staat een koffiemachine waar wat patiënten verveeld rondhangen.
Tralies
Vervolgens volg ik de nosokoma* naar een traliedeur in het rechter gangetje, die ze voor mij opent, en meteen erna weer afsluit. Hektor zit met voorovergebogen op een bankje. Het smalle en korte gangetje biedt niet veel bewegingsvrijheid. Links bevinden zich drie kleine kamertjes. De verpleging bevindt zich rechts, in een afgesloten kamer met een luik. Hektor vraagt via het loket om een sigaret die hij meteen opsteekt. Hij geeft de aansteker terug. Hij mag er zelf niet over beschikken. Als hij wil bellen moet hij om zijn mobieltje vragen.
Als hij weer gaat zitten en ik hem zijn door mij meegebrachte tiropita* geef, komt er een man bij ons zitten, begint te ratelen en vraagt of hij een stuk kan krijgen. Hektor geeft hem een stuk en vraagt hem vriendelijk maar beslist ons even met rust te laten. De man schuift mokkend een stukje op en zegt niets meer.
Moeder
“Wat is er gebeurd, waarom ben je hier opgesloten?”
“I manna mou*” heeft me laten opnemen, in haar ogen ben ik onrustig en niet te handelen.”
Ik ken zijn moeder. Ik ben vaak bij ze thuis geweest. Zoals veel vrijgezelle mannen, woont hij sinds de crisis weer bij zijn ouders om de kosten van levensonderhoud te drukken. Ze is de baas in huis, dat is mij duidelijk.
“Ben je een gevaar voor jezelf of je omgeving dan? Wat heb je gedaan?”.
Irrationeel
Hektor heeft een verleden van ‘irrationeel’ gedrag. Ik ken hem als vriendelijk, intelligent en sociaal. Soms is hij onrustig. Dan laat zich leiden door nummers en tekenen. Toen we eens met mijn auto onderweg waren, vroeg hij mij opeens om om te keren, omdat 3 zwarte kraaien aan de rechterkant van de weg op de elektriciteit kabel gingen zitten. In zijn ogen is dat een slecht teken en een reden om een andere weg in te slaan. Als ze links waren neergestreken was het een ander verhaal geweest. Als hij daar zoveel waarde aan hecht, keer ik gewoon om. Er leiden meer wegen naar Rome, niet? Hij hecht ook waarde aan nummers. Bepaalde cijfer combinaties betekenen niet veel goeds en vormen een reden om voornemens te wijzigen. Zijn moeder wordt er gek van, hij niet.
Medepatiënten
Uit een van de kamers komt een vrouw het gangetje in geschuifeld. Haar lichtblauwe nachthemd zit vol met donkere vlekken, zij draagt een luier en heeft zich overduidelijk bevuild.
“Zo loopt ze nu al een paar uur rond, en niemand die zich om haar bekommert.”
Het lijkt haarzelf niet te storen.
“Waar bestaat jouw behandeling uit?” vraag ik hem zonder verder aandacht aan de vrouw te besteden.
“Ik moet mij laten injecteren, eerder mag ik niet van de afdeling en dat wil ik niet. Ik weet wat er dan gebeurt, of, eigenlijk niet. Ik raak dan hele stukken kwijt”.
Geen incident
Dat snap ik heel goed. Ook bij ons in het dorp is er een aantal mensen die, wat ik noem platgespoten wordt. Lieve, intelligente mensen die af en toe van het pad af raken, wartaal uitslaan of, en dat is minder, agressief worden. Uitzoeken wat de beste medicatie of behandeling is, lijkt geen optie. Al dan niet vergezeld van de politie, krijgen ze van een arts of verpleegkundige een injectie. Na ‘de injectie’, lopen ze vervolgens als zombies in de rondte, staren je met lege ogen aan of slapen een gat in de dag.
Te gek voor woorden
Het is te gek voor woorden dat Hektor op de zwaarbewaakte afdeling zit, hij is noch suïcidaal noch agressief, en we overleggen wat te doen
Nog voordat ik weer naar huis rijd, bel ik mijn vriendin van het eerste uur Elefteria, de secretaresse van een advocaat. Als ik twee uur later thuis ben, heeft hij al een telefoontje met de psychiater gepleegd en is er een machtiging voorbereid waarin Hektor mij als zaakwaarnemer aanstelt. Daarmee wordt zijn moeder buitenspel gezet en kan ik in gesprek met de psychiater. Dezelfde avond nog verhuist Hektor van de zwaar gesloten afdeling naar de gewone gesloten afdeling.
Even voorstellen
Een paar dagen later heb ik een gesprek met de psychiater.
We zitten in een kleine bedompte kamer, hij, de psychiater, een dame die verder niet werd voorgesteld, Hektor en ik. Hektor en ik hebben afgesproken dat ik het woord zal voeren. Ik steek mijn hand uit en stel mij voor.
“Yiatros*, Ik heb wat vragen” begin ik.
“Waarom is Hektor tegen zijn wil opgesloten? Hij is geen gevaar voor zichzelf noch zijn omgeving. Gebaseerd op mijn ervaring in de psychiatrie is er geen gegronde reden om hem hier tegen zijn wil in vast te houden.”
De nog jonge arts schuift wat heen en weer op zijn stoel en kijkt naar de dame die niet naar hem maar haar notitieblok kijkt.
“Wat is uw relatie met Hektor? Hoe lang kent u hem? Wat is uw ervaring met de psychiatrie dan? Zeker die van een verpleegkundige?”
Door de badinerende toon in zijn stem raak ik getriggerd maar tegelijkertijd moet ik van binnen lachen. Ik ben zelf een ex-patiënt.
Een bizondere vriendschap
“Wij zijn een paar jaar nauw bevriend, we praten heel veel, hij logeert wel eens bij mij en ik weet wat er in hem omgaat. Mijn ervaring met betrekking tot de psychiatie? In Nederland was ik o.a. jarenlang actief binnen de patiëntenbeweging, die opkomt voor de rechten van de patiënt. Waaruit bestaat zijn behandeling, want voor zover ik heb begrepen is er geen behandeling?”
“Wij zijn van mening dat hij medicatie nodig heeft om zijn irrationele gedachten te controleren, eerder mag hij niet weg.”
Hektor heeft zich zeven weken na dit gesprek, zonder verdere behandeling, laten injecteren.
Het is makkelijk om strijdbaar te zijn als je die kluisdeur weer uit kunt lopen maar moeilijk als er geen belangen behartigingsbeweging achter je staat.
Music: Stereo MC’s – Connected
ορίστε – alstublieft, wat zegt u? Hier: zeg het eens
η νοσοκόμα – de verpleegster
η τυρόπιτα – kaasbroodje van bladerdeeg
η μάννα / η μητέρα – de moeder
ο γίατρος – de dokter